Zazwyczaj wszystkie reklamy promujące witaminkę C zaczynają się tekstem, masz dreszcze, albo Cię przewiało, zimnym, wietrznym popołudniem zaczyna nas boleć głowa, pojawia się katar, kaszel i gorączka. Jednym słowem grypa. Pomoże Ci witaminaC.
Któż z nas w panice wypijał herbatę z miodem i cytryną a potem popędził do apteki po tabletki z witaminą C. Po drodze kupujemy kilka owoców, które również są źródłem witaminy C. Wiadomo, że witamina C jest najlepszym środkiem poprawiającym odporność i pomagającym zwalczać infekcje. Wiedzę tę przekazują nam nasze matki i babcie, możemy o tym przeczytać w różnego rodzaju poradnikach. Również lekarze, choć nieco rzadziej niż kiedyś, zwyczajowo zalecają przyjmowanie witaminy C w stanach wzmożonego obciążenia układu odpornościowego.
Wielu osobom witamina C (kwas askorbinowy) kojarzy się ze wzmacnianiem odporności i właściwościami przeciwnowotworowymi. Wszystko to za sprawą licznych reklam i działań marketingowców, którzy za wszelką cenę próbują zwiększyć sprzedaż suplementów diety zawierających ten składnik. I pomimo, że rzeczywiście witamina C wykazuje działanie zapobiegające niektórym nowotworom i zwiększa odporność naszego organizmu, to posiada ona o wiele szersze działanie prozdrowotne. W jaki jeszcze sposób witamina C może wpłynąć na zdrowie? O tym dowiesz się z niniejszego artykułu.
A z ciekawostek witamina C to najlepiej przebadana witamina. Jest badana pod każdą stroną od lat 80.
Witamina C zwiększa przyswajalność żelaza
Jedną z najważniejszych właściwości witaminy C jest to, że spożywana wraz z produktami roślinnymi zawierającymi żelazo przyczynia się do zwiększenia wchłaniania tego składnika. Mało kto wie, że żelazo znajdujące się w roślinach (np. w nasionach roślin strączkowych), które jest określane mianem żelaza niehemowego, bardzo słabo wchłania się w naszym przewodzie pokarmowym. Jednakże w połączeniu z witaminą C ta przyswajalność staje się kilkukrotnie wyższa! Dlatego też warto łączyć produkty roślinne z produktami dostarczającymi wspomniany kwas askorbinowy.
Witamina C działa ochronnie na układ krążenia
Kwas askorbinowy to bardzo cenny składnik diety dla układu sercowo-naczyniowego. W wielu badaniach naukowcy udokumentowali, że spożywanie wysokich ilości witaminy C wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka chorób układu krążenia. Dla przykładu osoby, które regularnie dostarczają dużo witaminy C mają mniejsze ryzyko wystąpienia udarów mózgu
(średnio o 19%) i niższe ryzyko rozwoju choroby wieńcowej (o ok. 16%).
Witamina C redukuje stężenie cholesterolu
Warto, aby w witaminę C (w postaci świeżych produktów lub ewentualnie suplementów diety) zaopatrzyły się osoby zmagające się z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi. Aktualny stan wiedzy pokazuje, że wysokie dawki witaminy C (rzędu 500 mg/dzień) mogą spowodować obniżenie stężenia „złego” cholesterolu LDL nawet o 7,9 mg/dl. Jednak na tym nie koniec. Badacze odnotowali też, że u osób, które spożywały dużo witaminy C nastąpił znaczący spadek poziomu trójglicerydów (średnio o 20,1 mg/dl). Warto w tym miejscu dodać, że zbyt niski poziom kwasu askorbinowego w ustroju może sprawiać, że będziemy bardziej narażeni na powstanie miażdżycy.
Witamina C poprawia urodę
Witamina C ma istotne znaczenie dla kondycji naszej skóry i włosów. Przyczynia się ona do produkcji kolagenu i w ten sposób przyspiesza gojenie się ran, regenerację skóry, a także spowalnia powstawanie zmarszczek. Dodatkowo nawilża skórę i chroni ją przed szkodliwym promieniowaniem UV. Niektórzy producenci kosmetyków witaminę C lub też jej pochodne zamykają w liposomach. Są to tak zwane kulki w której w środku jest zawarta substancja aktywna, otoczona małymi kuleczkami tłuszczowymi. Dzieki tej formie składnik aktywny jest w stanie wchłonąć się głębiej. Jest to dobre rozwiązanie transportu składników, ponieważ chroni to przed utratą właściwości składnika.
Witamina C zapobiega cukrzycy typu 2
Na podstawie wielu przeprowadzonych badań naukowych zauważono, że osoby, które cechują się wyższym stężeniem witaminy C we krwi rzadziej chorują na cukrzycę typu 2. Co więcej, witamina C może w pewnym stopniu chronić przed rozwojem powikłań związanych z cukrzycą typu 2, takich jak retinopatia i nefropatia cukrzycowa. Należy też wspomnieć, że dostarczanie wysokich ilości witaminy C powoduje obniżenie poziomu glukozy we krwi u osób zmagających się ze wspomnianą cukrzycą.
Hamuje rozwój zaćmy
Witamina C także służy naszym oczom, choć wielu z nas o tym nie wie. Do jej zadań możemy teraz dodać to, że istotnie spowalnia rozwój zaćmy. Bogata w nią dieta hamuje chorobę o jedną trzecią. Do takich wniosków doszli naukowcy z King’s College London. Ich zdaniem witamina C chroni soczewkę przed atakiem wolnych rodników.
Osoby palące papierosy mają większe zapotrzebowanie na witaminę C
Minimalne dzienne zapotrzebowanie osób palących na witaminę C to co najmniej 35 mg na dobę więcej niż dla osób niepalących. Dodajmy, że dzienne zapotrzebowanie dla niepalących mężczyzn to 90 mg a dla kobiet 75 mg. Dlaczego palacze potrzebują więcej tego związku? Kwas askorbinowy jest niezbędny do naprawy uszkodzeń wywołanych przez wolne rodniki, których organizm osoby palącej produkuje więcej niż osoby wolnej od tego nałogu. Poza tym działa ochronnie na serce i naczynia krwionośne.
Najwięcej witaminy C zawierają surowe warzywa i owoce.
Na przykład:
natka pietruszki (100g) 178mg;
porzeczki czarne (100g) 182mg;
pół kubka czerwonej papryki to 95mg;
średnia pomarańcza to 70mg, a cytryna około 50mg (zgadza się, cytrusy nie
są wcale najlepszym źródłem witaminy C); cytryny są dopiero na 16 miejscu
jeśli chodzi o ilość witaminy C
kiwi to 64mg;
pomidor to 17mg;
Podsumowanie
Witamina C to jeden z najlepiej przebadanych składników naszej diety. Posiada wiele dobrze udokumentowanych właściwości zdrowotnych i z pewnością każdy z nas może czerpać z niej korzyści.
Literatura
1. Lynch SR. i wsp.: Iron and ascorbic Acid: proposed fortification levels and recommended iron compounds. J Nutr., 2003, 133, 9, 2978-2984.
2. Chen GC. i wsp.: Vitamin C Intake, Circulating Vitamin C and Risk of Stroke: A Meta‐Analysis of Prospective Studies. J Am Heat Assoc., 2013, 2, 6, e000329.
3. Chambial S. i wsp.: Vitamin C in Disease Prevention and Cure: An Overview. Indian J Clin Biochem., 2013, 28, 4, 314-328.
4. Kulczyński B.: Witamina C [dostęp: https://vitapedia.pl/witamina-c].
5. Harding AH. i wsp.: Plasma vitamin C level, fruit and vegetable consumption, and the risk of new-onset type 2 diabetes mellitus: the European prospective investigation of cancer–Norfolk prospective study. Arch Intern Med., 2008, 168, 14, 1493-1499.