Post owocowo-warzywny dr Dąbrowskiej – czy jest bezpieczny dla Twojego zdrowia?
Jest to jedna z najpopularniejszych diet. Wiele osób zachwala jej “magiczne” właściwości oczyszczające i odchudzające. Post dr Dąbrowskiej polega na spożywaniu ściśle określonej grupy produktów przez okres kilku tygodni. Jednak czy dieta dr Dąbrowskiej nie odbije się niekorzystnie na naszym zdrowiu? Czy warto z niej skorzystać?
Ja osobiście przestrzegam pacjentów przed tą dietą. Szczególnie gdy ktoś choruje na insulinooporność, taka restrykcyjna dieta nie jest wskazana. Poza tym przy stosowaniu diety 800 kalorii na pewno organizm zareaguje i nastąpi utrata kilogramów – z całą pewnością wody. Natomiast przy powrocie do zdrowego odżywiania, zbilansowanych posiłków efekt jojo murowany, a do tego złe samopoczucie psychiczne. Pamiętaj, żadne skrajności nie są właściwe. Ja każdemu wszem i wobec powtarzam, że jesteśmy różni. Ty możesz jeść 5 posiłków i czuć się dobrze, ktoś inny może jeść 2 lub 3, ale z całą pewnością jedzenie jedynie owoców i warzyw oraz drakońska dieta dla naszego organizmu zdrową nie jest. Mój znajomy diabetolog opowiada jak to po każdym turnusie wakacyjnym gdzie ludzie wyjeżdżają na wczasy z dietą dr Dąbrowskiej, wracają z gorszymi wynikami insuliny i glukozy i większą oponką na brzuchu.
Na czym polega post dr Dąbrowskiej?
Dieta doktor Dąbrowskiej, inaczej post warzywno-owocowy, składa się z dwóch etapów. Pierwszy z nich polega na stosowaniu głodówki leczniczej. Ten etap trwa zwykle od kilku do kilkunastu dni. W tym czasie dozwolone jest spożywanie niskoskrobiowych warzyw (warzywa z grupy kapustnych, dyniowatych, psiankowatych, cebulowych, liściastych, korzeniowych) i niewielkiej ilość owoców niskocukrowych (cytryny, owoce jagodowe, jabłka). Taka dieta jest bardzo niskokaloryczna, dostarcza około 800 kcal dziennie.
Zalecany sposób podawania potraw to sporządzanie z dozwolonych produktów surówek, zup i koktajli. Podczas postu należy wykluczyć wszystkie inne produkty. W czasie trwania kuracji należy zaprzestać palić papierosy oraz wyeliminować z diety kawę, mocną herbatę i alkohol.
Drugi etap polega na wychodzeniu z postu owocowo-warzywnego, wprowadzając przy tym do naszej diety niskoprzetworzone, sezonowe produkty, które wcześniej były wyeliminowane. Czas trwania wychodzenia z postu to zwykle okres około 2 dni. Należy wówczas stopniowo wprowadzać nowe grupy produktów oraz zwiększać kaloryczność.
Czas głodówki, autorka uznaje za zależny od tego, jak bardzo chcemy oczyścić nasz organizm. Po zakończeniu pierwszego etapu, zaleca również stosowanie postu owocowo-warzywnego przez 1-2 dni w tygodniu lub jeden tydzień w miesiącu.
Jednak czy ta cała dieta ma jakikolwiek sens? Dr Dąbrowska namawia do niej kuszącymi efektami – oczyszczenie, wzmocnienie organizmu oraz szybka utrata wagi. Sam post jednak nie wystarczy, aby uzyskać trwałe efekty. Tak naprawdę, wystarczy że będziesz na zdrowej, zwykłej diecie oraz porzucisz swoje stare i niezdrowe nawyki, aby cieszyć się efektami w dłuższej perspektywie czasu.
Jakie daje efekty?
Głównie słyszymy o tych pozytywnych efektach związanych z postem dr Dąbrowskiej. Wzmocnienie organizmu, szybka utrata masy ciała, poprawa samopoczucia, oczyszczenie organizmu, zmniejszenie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego itd. Wydawałoby się, że post owocowo-warzywny jest lekarstwem na wszystko. Niestety – tak nie jest. Dieta ta jest bardzo niedoborowa, co może wiązać się z groźnymi konsekwencjami, szczególnie kiedy stosujemy ją dłuższy czas.
Fakty na temat postu owocowo-warzywnego.
Post owocowo-warzywny prowadzi do spowolnienia metabolizmu, co oznacza, że jesteśmy bardziej narażeni na efekt jo-jo po zakończeniu terapii. Nie dość, że utracone wcześniej kilogramy wrócą szybciej, to jeszcze ciężej będzie je zrzucić.
Post owocowo-warzywny nie jest żadnym fenomenem w kontekście odchudzania. Jeżeli będziesz w deficycie kalorycznym, będziesz chudnąć. A więc utrata masy ciała na diecie dr Dąbrowskiej nie wynika z żadnych cudownych właściwości, po prostu będziesz w deficycie. Podobny efekt uzyskasz na zwykłej diecie redukcyjnej.
Spożywając same owoce i warzywa przez dłuższy czas, narażamy nasz organizm na niedobory białka, witamin oraz składników mineralnych. W konsekwencji tracimy nie tylko tkankę tłuszczową, ale również tkankę mięśniową. Z pewnością, podczas odchudzania nie chcemy tracić mięśni, które nadają naszej sylwetce pożądanych kształtów oraz odpowiadają za naszą sprawność fizyczną.
Post owocowo-warzywny może przyczyniać się do powstania zaburzeń miesiączkowania oraz może utrudniać zajście w ciążę. Ponadto zmniejsza on naszą odporność, poprzez zbyt niską podaż witamin. Zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji, zwiększa ryzyko złamań, powoduje zaburzenia mikrobioty oraz biegunki.
Bardzo restrykcyjne diety, takie jak post owocowo-warzywny, prowadzą do zaburzeń odżywiania. Ten sposób żywienia jest skrajnie niskokaloryczny, przez co prowadzi do drastycznego, niezdrowego ubytku masy ciała.
Wady diety dr Dąbrowskiej:
- zbyt niska kaloryczność diety,
- zbyt niska podaż białka pełnowartościowego, które jest niezbędnych składnikiem budulcowym ,
- zbyt niska podaż składników mineralnych: wapnia, magnezu, selenu i cynku,
- zbyt niska podaż witaminy D i B12,
- zbyt niska podaż nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witamin A, D, E, K,
- może wystąpić uczucie osłabienia, zmęczenia, spadek koncentracji,
- mogą wystąpić zaburzenia hormonalne (m.in. zaburzenia miesiączkowania),
- brak przyjemności ze spożywania posiłków (wiele zakazów i restrykcji żywieniowych).
Bezwzględne przeciwwskazania do postu:
- ciąża,
- karmienie piersią,
- okresy okołooperacyjne,
- wyniszczenie chorobą (nowotwór, anemia, choroby tarczycy, cukrzyca),
- zaburzenia odżywiania (bulimia, anoreksja),
- zaburzenia lękowe, depresja,
- bardzo aktywny tryb życia,
- etap rozwoju (dzieci).
Czy warto go stosować?
Tak naprawdę, nie potrzebujemy diet oczyszczających, aby pozbyć się toksycznych substancji z naszego organizmu. Kochani moi – mamy narządy wewnętrzne, nasze nerki, wątroba, przewód pokarmowy oraz płuca same sobie poradzą z oczyszczaniem organizmu. Mamy krew, która przepływa, serce – to są nasze oczyszczacze, jeśli damy im dobrego paliwa w postacie zbilansowanej diety, to nie potrzebujemy magii w postaci oczyszczania sokami, owocami, korzeniami, czy wszystkim innym.
Na diecie dr Dąbrowskiej tracisz szybko masę ciała, ale dodatkowo zyskujesz problemy zdrowotne oraz efekt jo-jo. Wybór należy do Ciebie, czy zdecydujesz się na ten sposób żywienia. Jednak uważam, że zwykła dieta redukcyjna, prawidłowo zbilansowana i pełnowartościowa, będzie dla Ciebie lepszym rozwiązaniem, jeżeli zamierzasz schudnąć.
Od czasu do czasu.
Jeżeli z jakiegoś powodu zdecydujesz się na post owocowo-warzywny, to nie stosuj go jako codzienny sposób odżywiania. Staraj się traktować ją z umiarem. Post ten powinien być stosowany jako interwencję żywieniową, czyli raz na jakiś czas.
Podsumowanie.
Post owocowo-warzywny polega na spożywaniu wyłącznie warzyw niskoskrobiowych oraz owoców niskocukrowych. Dieta ta może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, jeżeli jest nieprawidłowo prowadzona. Jednodniowy post owocowo-warzywny w tygodniu może sprawdzić się u osób mało aktywnych, z nadwagą lub otyłością.
Literatura:
- Dymkowska-Malesa M., Swora-Cwynar E., Karczewski J., Grzymisławska M., Marcinkowska E., Grzymisławski M., Badania wstępne nad wpływem niskoenergetycznej diety warzywno-owocowej na redukcję masy ciała osób po czterdziestym roku życia Forum, Zaburzeń Metabolicznych 2017;8(2):71-79
- Biedrzycka K. Porównanie zaleceń żywieniowych z popularnymi dietami oraz skutki ich stosowania. Znaczenie racjonalnego żywienia w edukacji zdrowotnej, red. A. Wolska-Adamczyk, WSIiZ, Warszawa 2015, s: 163-171
- Mountjoy M, Sundgot-Borgen JK, Burke LM i wsp.: IOC consensus statement on relative energy deficiency in sport (RED-S): 2018 update. Br J Sports Med. 2018 Jun;52(11):687-697
- Dąbrowska E.: Przywracać zdrowie jedzeniem. Warszawa, Michalineum, 2002.
- Dąbrowska E., Jabłońska-Kaszewska I., Falkiewicz B.: Effect of high fiber vegetable-fruit diet on the activity of liver damage and serum iron level in porphyria cutanea tarda (PCT). Med. Sci. Monit. 2001; 7(Suppl 1): 282-286
- Trexler E.T., Smith-Ryan A.E., Norton L.E.: Metabolic adaptation to weight loss: implications for the athlete. J Int Soc Sports Nutr. 2014; 11: 7